Το εγγλέζικο και το μπολονέζ σε λιμάνι και μάλιστα με νερά καθαρά απαιτούν λεπτές αρματωσιές και δολώματα με κίνηση, όπως ο ακροβάτης και το μπιγκατίνι.
Ένα από τα θέματα που απασχολεί κάθε ψαρά που ετοιμάζεται να εξορμήσει, είναι το τι δόλωμα θα χρησιμοποιήσει. Γνωρίζει πολύ καλά ότι η σωστή επιλογή του δολώματος αυτού είναι ένα από τα κλειδιά της επιτυχίας. Τυχόν λάθος εκτίμηση μπορεί να φέρει ένα φτωχό αποτέλεσμα.
Μπροστά στο δίλημμα επιλογής, πολλές φορές αναγκαζόμαστε να πάρουμε μαζί μας μια μεγάλη γκάμα διαφορετικών δολωμάτων, τα οποία τις περισσότερες φορές τα γυρίζουμε πίσω ή ταΐζουμε τα ψάρια με αυτά. Αν η απόκτησή τους δεν είναι ακριβή (που συνήθως είναι) έχει καλώς. Σε διαφορετική περίπτωση και ιδιαίτερα αν δεν έχουμε αξιόλογη ψαριά, «κλαίμε» τα λεφτουδάκια μας. Πολλοί οι φίλοι που μας ρωτάνε όταν μας βλέπουν με ένα αξιόλογο ψάρι ή με μια καλή ψαριά με τι δόλωμα πιάστηκαν αυτά. Αντί να ρωτήσουν για τεχνική, καιρικές συνθήκες, τόπο, η ερώτηση είναι το δόλωμα. Φαίνεται ότι αυτό τους απασχολεί περισσότερο. Για αυτό κι εμείς εδώ θα ασχοληθούμε με αυτό το κεφάλαιο. Επιλογή δολώματος στα μέτρα μας. Παρακάτω θα δούμε μια μεγάλη γκάμα από γνωστά κι εύκολα αποκτήσιμα δολώματα, μαζί με τα πλεονεκτήματα και προτερήματά τους για να έχουμε μια ολοκληρωμένη γνώση αυτών ώστε την επόμενη φορά που θα εξορμήσουμε να μπορούμε να πάρουμε πιο γρήγορα την απόφασή μας.
Σάλπα σε λιμάνι που πιάστηκε με δόλωμα μπιγκατίνι.
Μπιγκατίνι
Το μικρό σκουληκάκι, η προνύμφη μύγας που πολλές φορές κάνει θαύματα. Όσο κι αν φαίνεται σε κάποιους περίεργο, το μικροσκοπικό αυτό δόλωμα, αν χρησιμοποιηθεί σωστά, θα μας δώσει μεγάλα κι όμορφα ψάρια. Η κινητικότητά του, η περιεκτικότητά του σε πρωτεΐνη αλλά και η ευκολία στην κατάποση ακόμη και από ψάρια μίζερα όπως είναι ο κέφαλος μας αναγκάζει πολλές φορές να το εμπιστευτούμε με «κλειστά» τα μάτια. Δεν ξέρω αν υπάρχει ψάρι που να μην το τρώει. Κέφαλος, μουρμούρα, μελανούρι, σαργός, κακαρέλος, σάλπα, γόπα, λαβράκι θα το πλησιάσουν από απόσταση κι αν είναι σωστά δολωμένο γρήγορα θα αποφασίσουν να το γευτούν. Τι χρειάζεται από εμάς; Καλή δολωσιά σε ανάλογο μέγεθος αγκίστρι. Το μικρό του μέγεθος επιβάλει αγκίστρια μικρού νούμερου. 8 θα λέγαμε είναι μεγάλο ενώ θα μπορούσαμε να πέσουμε αν είμαστε εξοικειωμένοι μέχρι και 18. Αγκίστρια ελαφριά, με λεπτό στέλεχος και πολύ κοφτερά που να μην χαλούν και λιώνουν το δόλωμα αλλά απλώς να το διαπερνούν. Περάμε ένα σκουληκάκι στο κορμό του αγκιστριού για να το καλύψουμε και καρφώνουμε 1-2 μπροστά στη ακίδα από τη ουρά τους για να κουνιούνται και να προσελκύουν τα ψάρια. Μια μπουκιά μεζές «θανατηφόρος». Όμως αυτό δεν επαρκεί. Θα χρειαστεί και πολύ λεπτό παράμαλλο για να κατεβαίνει φυσιολογικά το δόλωμά μας προς το βυθό και σίγουρα και λεπτή υπόλοιπη αρματωσιά. Το καλάμι μας ευλύγιστο κι όχι «κούτσουρο» ενώ αν χρησιμοποιούμε και μηχανισμό αυτός να είναι ρυθμισμένος με ελάχιστα φρένα.
Το μπιγκατίνι αποτελεί μια από τις πρώτες μας επιλογές τόσο στο εγγλέζικο όσο και στο μπολονέζ. Το μικροσκοπικό αυτό σκουληκάκι μπορεί να κάνει «θαύματα» αν δολωθεί σωστά.
Αυτό που θα συμπληρώσει τη συνταγή της επιτυχίας εδώ είναι ο συνδυασμός του συγκεκριμένου δολώματος μαζί με μαλάγρα που να περιέχει μπιγκατίνι ή μαλάγρωμα με σκέτο μπιγκατίνι. Μειονεκτήματα ότι θέλει ψυγείο για να διατηρηθεί ζωντανό αφού ψόφιο δεν δουλεύει και μάλιστα απαιτεί μια θερμοκρασία συντήρησης κανονικού ψυγείου. Τώρα το κατά πόσο θα μπορούσαμε να το αποθηκεύσουμε μαζί με τα υπόλοιπα τρόφιμα στο ψυγείο του σπιτιού μας αυτό είναι άλλο ζήτημα. Η πρότασή μας είναι να το βάλουμε σε ένα μικρό ψυγειάκι όπου το τροφοδοτούμε τακτικά με παγωμένα μπουκάλια με νερό. Με καλή συντήρηση μπορεί να αντέξει σε καλή κατάσταση πάνω από 10 μέρες.
Ακροβάτης
Ένα δόλωμα που εύκολα το βρίσκουμε στα περισσότερα καταστήματα με είδη αλιείας και που διατηρείται για ένα χρονικό διάστημα τουλάχιστον μιας βδομάδας με λίγο προσοχή. Δεν είναι ιδιαίτερα ακριβό και το προτιμούν τα περισσότερα ψάρια. Μπορεί να δολωθεί τόσο σε πολύ μικρά αγκίστρια όσο και σε μεγαλύτερα. Για καλύτερη εμφάνιση και παρουσία καλό είναι να χρησιμοποιούμε λεπτή βελόνα δόλωσης. Μελανούρια, σαργοί, μουρμούρες, κακαρέλοι, σκαθάρια, γόπες το προτιμούν ιδιαίτερα. Ο κέφαλος και η σάλπα δεν το εκτιμούν όμως μην παραξενευτείτε όταν δείτε κάποιο τέτοιο ψάρι στα αγκίστρια σας. Μεγάλο κομμάτι μπορεί να μας δώσει τη μεγάλη τσιπούρα ή το λαβράκι. Χρησιμοποιείται σε λεπτές κυρίως αρματωσιές και πιο πολύ στο εγγλέζικο και το μπολονέζ και λιγότερο στο απίκο.
Ζυμάρι
Αν χρησιμοποιούμε σαλαγκιά τότε το ζυμάρι αποτελεί μονόδρομο ενώ δολώνεται θαυμάσια και σε αγκίστρι. Η κατασκευή του ποικίλει από ψαρά σε ψαρά τόσο σε υλικά όσο και σε κατασκευή. Το βασικό συστατικό είναι ψωμί βρεγμένο ή φρυγανιά τριμμένη ή αλεύρι ή σιμιγδάλι και για μυρωδικό κάποιο τυρί, ψάρι νωπό ή κονσέρβα καθώς και ψαρόλαδο. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και 2-3 μαζί συστατικά ή να βάλουμε και κάτι άλλο όπως βανίλια, σκόρδο, βούτυρο, γάλα. Το είδος του ψαριού που αναζητούμε καθώς και η χρήση σαλαγκιάς ή αγκιστριού είναι αυτό που θα επιβάλει ζυμάρι που να θρυμματίζει ή ζυμάρι που να είναι σκληρό σαν «λάστιχο». Η εύκολη κατασκευή του ακόμη και στον τόπο ψαρέματος το κάνει ιδιαίτερα αρεστό κυρίως στους απικατζήδες ψαράδες. Το μεγάλο του μειονέκτημα είναι ότι με το τράβηγμα του καλαμιού σκορπά.
Το ζυμάρι στο ψάρεμα απίκο είναι η πρώτη μας επιλογή και μονόδρομος, όταν χρησιμοποιούμε σαλαγκιά.
Νωπό ψαροδόλι
Εδώ μιλάμε για σαρδέλα φρέσκια, γαύρο, σαυρίδι ή κάποιο άλλο αφρόψαρο αρεστό στα ψάρια που αναζητούμε. Το κόψιμο σε όμορφες δολωσιές που εύκολα περνιούνται στο κοφτερό μας αγκίστρι είναι το μυστικό της επιτυχίας. Η καλή εμφάνιση του δολώματος είναι αυτό που θα προσελκύσει τα ψάρια κοντά του και θα τα δελεάσει να το δοκιμάσουν. Οι πλευρές του ψαριού φιλετάρονται ενώ το κεφάλι και η ραχοκοκαλιά χρησιμοποιούνται στο μαλάγρωμα της ψαρεύτρας μας. Σχεδόν όλα τα ψάρια το προτιμούν ακόμη και ο μίζερος κέφαλος. Προσοχή όμως στα μικρόψαρα που εύκολα το χαλούν.
Ψωμί
Ένα δόλωμα που μπορεί να δολωθεί έτσι ακριβώς όπως είναι ή μπορεί να βραχεί και να ζυμωθεί. Αρεστό σε όλα τα ψάρια κι εύκολο να το έχουμε σε κάθε μας ψάρεμα. Κάποιες ιδιαιτερότητες είναι η χρησιμοποίηση ψωμιού πολυτελείας ή φέτας τοστ για καλύτερη δόλωση. Μειονέκτημα το ότι φεύγει από το αγκίστρι σχετικά πολύ εύκολα. Το μαλάγρωμα με βρεγμένο ψωμί ο κατάλληλος συνδυασμός δολώματος και μαλάγρας. Ιδανικό για ψάρεμα κεφάλου και μελανουριού.
Πεταλίδα - σαλιγκαράκι
Τα δολώματα του βράχου που μπορεί να δώσουν το κάτι παραπάνω στο ψάρεμά μας. Σαργοί, κακαρέλοι, σκαθάρια, μελανούρια τους αρέσουν πολύ και αν το ψάρεμά μας απευθύνεται σε αυτά τα είδη καλό είναι να τα χρησιμοποιούμε. Η εύρεσή τους εύκολη όταν είμαστε στα βράχια, ανέξοδη κι έχουμε ένα επιπλέον δόλωμα στην ψαρεύτρα μας.
Γαρίδα
Ένα δόλωμα αρεστό στα περισσότερα ψάρια, εύκολα δολώσιμο κι εύκολα συντηρούμενο για μεγάλο χρονικό διάστημα μέσα στο ψυγείο μας. Το εύκολο όμως βγάλσιμο από τα μικρόψαρα από το αγκίστρι μας όταν είναι καθαρισμένη το μεγάλο μειονέκτημά της.
Καλαμάρι-σουπιά
Ένα αρκετά σκληρό δόλωμα που δύσκολα θα το πάρουν τα μικρόψαρα από το αγκίστρι μας. Εύκολα δολώσιμο, όχι ιδιαίτερα ακριβό και που μπορεί να διατηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα στο ψυγείο μας. Όχι τόσο αρεστό όσο τα προηγούμενα αλλά που μπορεί με σωστή διαδικασία να γίνει θαυματουργό. Καθάρισμα από τη εξωτερική πέτσα και κοπάνισμα σε ένα ξύλο και στη συνέχεια κόψιμο σε μακρόστενα κομμάτια. Η αλλαγή του απρόσμενη.
Προσωπική επιλογή
Ο κάθε ψαράς ανάλογα με το τι τρόπο ψαρεύει, σε ποιο σημείο αλλά και στο τι ψάρια απευθύνεται κάνει τις δικές του επιλογές. Επειδή όμως συνεχώς με ρωτάτε ποιες είναι οι δικές μου επιλογές θα κάνω και μια τέτοια αναφορά. Συνήθως όταν ψαρεύω με απίκο τόσο σε λιμάνι όσο και σε βράχο το δόλωμα είναι μονόδρομος και αυτό είναι το ζυμάρι. Κάποιες ελάχιστες φορές θα χρησιμοποιήσω και ψαροδόλι ή κάποιο σαλιγκαράκι και πεταλίδα όταν βρίσκομαι στα βράχια. Στο εγγλέζικο το μπιγκατίνι αποτελεί τη βασική μου επιλογή με τον ακροβάτη ως συμπλήρωμα και δεύτερο δόλωμα. Στο μπολονέζ αν είμαστε σε λιμάνι το μπιγκατίνι έχει το βασικό ρόλο, ενώ αν είμαστε στο βράχο το ζυμάρι και το ψαροδόλι. Καλά να περνάτε.
ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ
- 1. Το ψωμί ποτέ δεν χάνει την αξία του σαν δόλωμα, όμως είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο.
- 2. Τα σαλιγκαράκια και η πεταλίδα είναι ανθεκτικά δολώματα που όμως δεν πρέπει να τα αφήνουμε πολύ ώρα στο αγκίστρι γιατί «ξεπλένονται».
- 3. Το μπιγκατίνι όσο είναι ζωντανό και κουνιέται είναι πολύ πιο αποτελεσματικό από όταν ψοφήσει.
- 4. Ο ακροβάτης είναι εκπληκτική επιλογή για όλα τα ψάρια, όμως θέλει γενναιόδωρες δολωσιές για να προσελκύσει τα «καλά»!
- 5. Το μπικαντίνι αν πάρει «κατέβασμα» και δεν πιάσει το ψάρι, περιμένουμε λίγο και το ελέγχουμε. Αν το ψάρι το έχει «σκάσει» είναι ελάχιστα αποδοτικό.
- 6. Το καλαμάρι και η σουπιά είναι περισσότερο αποτελεσματικά το χειμώνα και αποτελούν πολύ ανθεκτικά δολώματα.
- 7. Η γαρίδα είναι ακόμα ένα αποτελεσματικό δόλωμα που όσο πιο φρέσκια είναι τόσο πιο αποδοτική αλλά και ευαίσθητη.
- 8. Το ψαροδόλι δεν είναι κατάλληλο για όλα τα ψάρια, όμως συχνά είναι αναντικατάστατο για λαβράκια, κέφαλους και σαργούς.
- 9. Το ζυμάρι, ανάλογα τα συστατικά που θα επιλέξουμε να βάλουμε μπορεί να γίνει κατάλληλο για όλα τα ψάρια και να μεταβληθεί η σκληρότητά του όπως επιθυμούμε.
- 10. Το να έχουμε παραπάνω από ένα τύπο δολώματος μαζί μας είναι μια πολύ έξυπνη εναλλακτική!