Καθώς περνάνε τα χρόνια, η εμβάθυνση μας στο ψάρεμα με τεχνητά δολώματα και τις διάφορες εκδοχές του, κάνει κάποια πράγματα να φαίνονται αυτονόητα. Ένα θέμα το οποίο ανήκει στο φάσμα του αυτονόητου και τυγχάνει μικρότερης προσοχής σε σχέση με τα υπόλοιπα μέρη του εξοπλισμού από τους περισσότερους ψαράδες είναι η παραμάνα.
Αυτό συμβαίνει κυρίως διότι ο προβληματισμός που δημιουργείται στο μυαλό του κάθε ψαρά, είναι το πώς θα συνδέσει το τεχνητό πάνω στη μάνα του μοτέρ του, χωρίς να χρειάζεται να κόβει και να δένει διαρκώς κόμπους απευθείας στο τεχνητό. Εφόσον λοιπόν ψαχτεί λίγο και η απάντηση περί παραμάνας έρθει σχεδόν αμέσως, το πρόβλημα φαίνεται να έχει λυθεί. Δυστυχώς όμως, μόνο όταν έρθει η αστοχία από δαύτη, ο ψαράς θα ασχοληθεί πραγματικά με το αντικείμενο που ονομάζεται παραμάνα ασφαλείας και όχι απλά παραμάνα. Πάμε λοιπόν να ρίξουμε μια πιο κοντινή ματιά σε αυτό τον τομέα!
Πλανάκια και παραμάνες μονής διαδρομής πάνε παρέα!
Κατασκευασμένη από μέταλλο όπου συνήθως είναι το ανοξείδωτο ατσάλι με διάφορες προσθήκες σκλήρυνσης, η παραμάνα ασφαλείας αποτελεί ένα προϊόν το οποίο παρασκευάζεται μέσω τεχνικής κάμψεως, και στα πρώτα στάδια της ζωής της δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα αρχικό μήκος μεταλλικού σύρματος το οποίο παίρνει τη τελική μορφή του μέσω μιας πολύ γρήγορης βιομηχανοποιημένης διαδικασίας. Αυτή αποτελείται από αρκετά στάδια και μας προσδίδει το τελικό σχήμα αυτής, συνοδευόμενη από τις μηχανικές ιδιότητες που τη διέπουν. Τα κύρια στοιχεία που χαρακτηρίζουν μια παραμάνα είναι το σχήμα της, το μέγεθος ή νούμερο της και η αντοχή της. Πιο συγκεκριμένα:
Τα σχήματα που θα βρούμε στο εμπόριο είναι πολλά αλλά αυτά που μας απασχολούν εμάς σα spinners και που τουλάχιστον στα χέρια μου έτυχαν λιγότερων ή καλύτερα λιγοστών αστοχιών είναι τα παρακάτω.
1) Οι παραμάνες σχήματος "Θ" οι οποίες έχουν ένα ελεύθερο άκρο το οποίο έχει συγκεκριμένες ανοχές κινήσεως ώστε να επιτρέπει την εύκολη εισαγωγή-εξαγωγή του τεχνητού και να "κλειδώνει" στη θέση του με μια κίνηση και με ασφάλεια. Είναι ίσως οι πιο διαδεδομένες και όχι άδικα κατά τη γνώμη μου, εφόσον επιτρέπουν την πολύ γρήγορη, εύκολη και ασφαλή εναλλαγή τεχνητών, ενώ μπορούμε να τη περάσουμε σε κάθε τεχνητό χωρίς να χρειαστεί να τη ζορίσουμε με ότι αυτό συνεπάγεται για την ακεραιότητα της. Αυτό που πρέπει να έχετε στο νου σας είναι ότι αν ανοίξετε σε περισσότερη γωνία από την απαιτούμενη, ίσως επηρεάσετε τις ανοχές κινήσεως του ελεύθερου άκρου με αποτέλεσμα τη χαλάρωση και κατά συνέπεια τη μείωση της αξιοπιστίας της παραμάνας με ότι αυτό συνεπάγεται.
2) Οι παραμάνες τύπου "συνδετήρα" οι οποίες είναι μονής διαδρομής, χαρακτηρίζονται από την ενιαία κατασκευή τους και επιτρέπουν στο τεχνητό να ολισθήσει εντός αυτών από ένα συγκεκριμένο σημείο. Τα σχήματα αυτά τα έχω ξεχωρίσει μέσα στα χρόνια καθώς επιτρέπουν επίσης την εύκολη και ασφαλή εισαγωγή και εξαγωγή των τεχνητών από την "αγκαλιά" τους χωρίς να έχουν κάποιο κινούμενο μέρος το οποίο "πονάει", οπότε σε ψαρέματα με πιο χοντρά εργαλεία που θα χρειαστεί να πιέσω το ψάρι όσο μπορώ, τις θεωρώ μονόδρομο. Μεγάλο τους μειονέκτημα είναι ότι τα τεχνητά με κρικάκι ή οι μολυβοκεφαλές κάποιων σιλικονών λόγω της διατομής του κρίκου δυσκολεύουν την γρήγορη εναλλαγή τεχνητών κάτι που μπορεί να κοστίσει σε χρόνο μιας κρίσιμης βολής αλλά προσωπικά έχω συμβιβαστεί με αυτό.
Οι παραπάνω τύποι παραμανών αμφότερες έχουν την επιθυμητή επιφάνεια για τη φιλοξενία του κόμπου του παράμαλλου, επιτρέπουν στο τεχνητό μας να έχει πάρα πολύ μεγάλη ελευθερία κινήσεων κατά τη πλεύση του ενώ τέλος αποδίδουν πολύ καλά αποτελέσματα αντοχής υπό τις τάσεις εφελκυσμού που θα δεχτούν κατά τη χρήση των τεχνητών αλλά και κατά τη μάχη με τα ψάρια που θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε στις συνθήκες του light, medium και heavy spinning χωρίς να αστοχούν. Προσωπικά χρησιμοποιώ αυτές τύπου ''Θ" σε συνθήκες light game (light rock fishing, micro shore jigging) και light, medium spinning, ενώ οφείλω να ομολογήσω ότι για medium και heavy spinning χρησιμοποιώ (σχεδόν) αποκλειστικά αυτές οι οποίες είναι μονής διαδρομής ώστε να περιορίσω στο ελάχιστό τους παράγοντες αστοχίας στο ψάρεμα μου αν και αυτό έχει να κάνει επίσης και με τα τεχνητά που θα χρησιμοποιήσω, το μέρος που θα ψαρέψω καθώς και τα ψάρια που θα στοχεύσω.
H επιλογή της παραμάνας είναι σημαντική όταν στοχεύεις τόσο δύσκολα ψάρια.
Παραμάνες και μεγέθη
Το μέγεθος ή το νούμερο μιας παραμάνας εκφράζεται από μια κλίμακα νούμερων τα οποία ξεκινούν από το 00 και φτάνουν το 4-5 ενώ τα τελευταία χρόνια αρκετές εταιρείες χρησιμοποιούν τη κλίμακα μεγεθών τα οποία ξεκινούν από το extra small και φτάνουν το large, extra large. Για να κάνετε το παραλληλισμό έχετε στο νου ότι συνήθως για μια παραμάνα νούμερου 1 αντιστοιχεί μια παραμάνα μεγέθους S (small). Επίσης πρέπει να έχετε στο νου σας, ότι όσο ανεβαίνει το νούμερο μιας παραμάνας αυξάνεται η διατομή του σύρματος, το βάρος της καθώς και το μήκος της, παράγοντες που επηρεάζουν άμεσα τη διακριτικότητα, τη πλεύση καθώς και την αντοχή του κόμπου του παράμαλλου, οπότε διατηρήστε μια ισορροπία στην επιλογή μεγέθους ανάλογα με τα θέλω σας. Για να έχετε μια ιδέα, προσωπικά χρησιμοποιώ αυτές με μέγεθος 0, 00 για light game και eging με παράμαλλα από 0.14 έως 0.25 χιλιοστά, ενώ στο μεσαίο και βαρύ spinning θα προτιμήσω αυτές με μέγεθος 1, 2 και πιο σπάνια το 3 λόγω του μεγάλου μεγέθους τους, συνδυασμένες με παράμαλλα διατομής 0.25 έως και 0.45 χιλιοστών.
Παραμάνες και αντοχές
Η αντοχή μιας παραμάνας είναι ένα πολύ ευαίσθητο θέμα, διότι από τη φύση του υλικού κατασκευής της μπορεί να αποδώσει πάρα πολλά -αναγραφόμενα- κιλά αντοχής. Η αντοχή αυτή είναι σίγουρο ότι στις περισσότερες των περιπτώσεων θα ξεπερνάει κατά πολύ την αντοχή του νήματος, του παράμαλλου και φυσικά των κόμπων μας. Για να έχετε μια ιδέα φανταστείτε ότι ένα μέσο όριο αστοχίας για μια ποιοτική παραμάνα νούμερου 2 γυροφέρνει τα 20(!) κιλά. Έχοντας αυτό στο μυαλό μας δεν ανησυχούμε ιδιαίτερα για τη παραμάνα και αυτή είναι η παγίδα, αφού δεν αναλογιζόμαστε την αλλοίωση στην αντοχή αυτής κατά τη διάρκεια των ψαρεμάτων μας από τα αλλεπάλληλα «άνοιξε κλείσε» καθώς και το «ξύλο» από τις βολές, αλλά και τα έντονα χτυπήματα που εκτελούμε σε τεχνητά όπως οι πλάνοι, τα οποία είναι ικανά να χαλαρώσουν ή ακόμα και να ξεκουμπώσουν μια παραμάνα, κάτι το οποίο το έμαθα με τον άσχημο τρόπο. Φυσικά αν συνδυάσουμε όλους του παραπάνω παράγοντες μπορούμε να καταλήξουμε στη παραμάνα που επιθυμούμε ενώ ένα ακόμα δευτερεύον στοιχείο το οποίο είναι διακριτό ανάμεσα στις παραμάνες είναι και το αν έχουν επίστρωση νικελίου, μαύρου νικελίου ή όχι. Όσο αφορά την αντοχή τους, συναρτήσει της αλμύρας, δε θα έλεγα ότι ή μια υπερτερεί σε σχέση με την άλλη αλλά όσο αφορά τη διακριτικότητα θα έλεγα ότι σε πολύ ψαρεμένα μέρη, εγώ προσωπικά προτιμώ να μη χρησιμοποιώ παραμάνες νικελίου διότι θεωρώ ότι με τις περιττές αντανακλάσεις του φωτός ίσως επηρεάζουν το συνολικό εφέ που πρεσβεύει το τεχνητό μου. Αυτό ίσως είναι κάτι απλά στο μυαλό μου βέβαια, αλλά δεν παίρνω το ρίσκο..
Με στριφτάρι ή όχι;
Όσο αφορά το θέμα της προσθήκης στριφταριού ή όχι στη παραμάνα είμαι κάθετα αρνητικός αφού αυτό αποτελεί ένα κατάλοιπο των παλιότερων εποχών που ψαρεύαμε με πετονιές για μάνα στους μηχανισμούς μας και όντως η χρήση του είχε κάποιο θετικό αντίκτυπο στο στρίψιμο της πετονιάς κατά τη διάρκεια του ψαρέματος μας. Αυτό όμως δε συμβαίνει τώρα που ψαρεύουμε με νήμα, αφού όχι μόνο δε θα επηρεάσει το νήμα ως προς το στρίψιμο του αλλά το μόνο που θα κάνει είναι να επηρεάσει τη διακριτικότητα και τη κίνηση του τεχνητού μας, ενώ αποτελεί και έναν υποψήφιο αδύναμο κρίκο στην αλυσίδα της αρματωσιάς μας, ειδικότερα στις πιο βαριές εκδοχές της τεχνικής. Συνοψίζοντας θα ήθελα να τονίσω ότι αυτό που δε πρέπει να ξεχνάμε είναι ότι η παραμάνα εκτός από ένα πάρα πολύ σημαντικό κομμάτι της αρματωσιάς μας, είναι και ένα αναλώσιμο κομμάτι αυτής το οποίο πρέπει να επιλέγεται, αλλά και να αντικαθίσταται σχολαστικά, ειδάλλως το μόνο σίγουρο είναι ότι θα βρεθούμε προ δυσάρεστων εκπλήξεων όσο ακριβά και να τη πληρώσουμε.
Μια διακριτική και "μαζεμένη" παραμάνα θα κάνει τη διαφορά στο eging.
ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ
- 1) Όσο μια σωστή παραμάνα μπορεί να βοηθήσει το ψάρεμά μας, μια λάθος μπορεί να το καταστρέψει!
- 2) Κάθε τύπος παραμάνας έχει διαφορετικά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Βρείτε την ιδανική για εσάς ανάλογα τις ανάγκες σας!
- 3) Φτηνές παραμάνες συχνά έχουν κακή επεξεργασία σκλήρυνσης και δεν κάνουν ούτε για να κρεμάμε τις μπάλες στο χριστουγεννιάτικο δέντρο. Προσοχή!
- 4) Και οι παραμάνες πρέπει κανονικά να αλλάζονται σε κάθε ψάρεμα! Αν έχουμε επιλέξει πολύ καλές και επώνυμες, άντε κάθε δύο το πολύ τρία ψαρέματα! Σημειώνω ότι ψάρεμα πιάνει μια ψαρευτική μέρα και όχι 5 βολές το σούρουπο.
- 5) ΟΛΕΣ οι παραμάνες τύπου Θ, όσο καλές και αν είναι, κάθε φορά που ανοίγονται και κλείνονται χάνουν προοδευτικά την αρχική αντοχή τους!
- 6) Προτιμάμε παραμάνες από επώνυμες εταιρείες του χώρου.
- 7) Αν χάνουμε ψάρι από κόψιμο και πονάει, πιστέψτε με, όταν χάσουμε ψάρι από ανοιγμένη παραμάνα, πονάει απείρως περισσότερο.
- 8) Προτιμάτε παραμάνες που εισέρχεται και εξέρχεται γρήγορα το τεχνητό προκειμένου να μην χάνετε χρόνο ανάμεσα στις κρίσιμες βολές.
- 9) Προσωπικά προτιμάω μαύρες παραμάνες λόγο διακριτικότητας!
- 10) Δώστε προσοχή στα νούμερα να συνάδουν με την τεχνική που κάνετε! Μεγάλη παραμάνα σε μικρό τεχνητό σημαίνει καταστροφή κίνησης, και μικρή παραμάνα σε μεγάλο τεχνητό σημαίνει κίνδυνος ανοίγματος.