Το πόσο γρήγορα ήρθε και έφυγε το καλοκαίρι ειλικρινά δεν το κατάλαβα. Σαν χτες μου φαίνεται οτι διακοπάριζα στις πανέμορφες παραλίες της Καλύμνου και όμως έχει περάσει. Για ακόμα μια φορά βρισκόμαστε στις αρχές του φθινοπώρου κάτω από πιο ήπιο ήλιο. Και άδειες παραλίες.
Από ψαρευτικής πλευράς τώρα πράγμα που μας ενδιαφέρει και περισσότερο είναι η εποχή που οι περισσότεροι από εμάς θα βρουν χρόνο και διάθεση να εξορμήσουν σε κάποια ακρογιαλιά, λόγω του ότι η νέα ψαρευτική σεζόν ξεκινάει. Είτε μονοήμερη είτε σε κάποια διημεράκια, θα επενδύσουμε χρόνο και χρήμα για να αναζητήσουμε αξιόλογα ψάρια.
Η αλήθεια είναι οτι περάσαμε μια πολύ περίεργη χρονιά φέτος. Τα ψάρια έδωσαν δυναμικά το παρόν από τις αρχές του Σεπτέμβρη και μέχρι τα μέσα του Δεκέμβρη. Πολλές και μεγάλες τσιπούρες πιάστηκαν στα αγκίστρια μας εκείνη την περίοδο καθώς και αρκετές συναγρίδες. Ακόμα και τα κυνηγιάρικα ήταν παντού με πολλές επιτυχίες ακόμα και για όσους δεν ασχολούνται συστηματικά με το «άθλημα». Και εκεί που λέγαμε οτι τα νερά είναι ακόμα ζεστά και μόλις κρυώσουν θα μπουν οι μουρμούρες, οι σαργοί και τα μελανούρια να γίνει χαμός...νέκρωσαν τα πάντα. Τα ψάρια ήταν ανόρεχτα. Με τα πολλά χιόνια που έριξε, δε γιαλώσαν όπως έπρεπε και εμείς μείναμε μάταια να περιμένουμε μια καλή χειμωνιάτικη ψαριά. Εκτός από μερικά λαβράκια που φάνηκαν μέσα στο χειμώνα και για λίγες μέρες μας έδωσαν λίγη χαρά, όλο τον άλλο καιρό πηγαίναμε από «παπάρα» σε «παπάρα».
Το πιο περίεργο δε ήταν οτι ακόμα και οι σαργοί που δεν τελειώνουν ποτέ και έπρεπε να κάνουν την εμφάνιση τους από τα τέλη του Μάρτη δεν ήρθαν ποτέ. Για τις μουρμούρες δε το συζητάω. Το πιο πολυπληθές ψάρι των ακτογραμμών μας δε το είδαμε ποτέ στα αγκίστρια μας σε καλές ποσότητες, πέραν βέβαια κάποιων εξαιρέσεων σε ορισμένα μέρη της χώρας μας. Ακόμα και οι «συναγριδάκιδες» τα είδαν σκούρα με ελάχιστες συλλήψεις και σε μικρά μεγέθη. Το καλό όμως είναι πως όλα αυτά πια ανήκουν στο παρελθόν. Τα κρύα και οι ζέστες πέρασαν, οι πολλές βροχές που μας μούλιασαν έκοψαν. Μαζί με όλα αυτά φυσικά έκαναν δειλά δειλά την εμφάνισή τους και τα ψαράκια. Έτσι μας δίνεται και εμάς η ευκαιρία με τη σειρά μας να έρθουμε αντιμέτωποι με τα θηράματα της εποχής.
Σαργός
Ο σαργός είναι το πιο κλασσικό αλίευμα του φθινόπωρου. Όπως έχουμε πει αρκετές φορές μέσα από τις σελίδες του περιοδικού είναι το ψάρι που θα βρούμε σε αφθονία παντού. Την φθινοπωρινή περίοδο θα τον αναζητήσουμε τόσο σε άγρια και έρημα ψαροτόπια, τόσο και σε παραλίες που μέχρι πρότινος είχαν πολύ κόσμο. Μακριά από τις πολλές βάρκες και τα δίχτυα, βέβαια, είναι μια σταθερή αξία. Σαν καχύποπτο ψάρι που είναι αρέσκεται στην ησυχία και την ασφάλεια. Τα καθαρά νερά, οι άγριοι βυθοί και το σχετικά μεγάλο βάθος είναι ο συνδυασμός που αναζητούμε. Φυσικά δε θα μπορούσαμε να μην αναφερθούμε και στον καιρό μιας και είναι φανατικός οπαδός της φουρτούνας. Λίγο έως πολύ αεράκι λοιπόν είναι ένα και ένα για το σαργό. Τους φθινοπωρινούς μήνες θα τον αναζητήσουμε κυρίως το βράδυ που τα πράγματα ησυχάζουν κάπως. Τα καλύτερα σημεία είναι οι παραλίες όταν επικρατούν άνεμοι ή δυνατός κυματισμός. Η παραλία που θα επιλέξουμε θα πρέπει να έχει ποικιλομορφία στο βυθό της. Πέτρες, πλάκες, τραγάνα και φύκια στα βαθύτερα κομμάτια είναι οτι πρέπει γι αυτό το ψάρι.
Αν όμως αν θέλουμε να κάνουμε και κάποιο πρωινό ψαρεματάκι, καλό είναι να στήσουμε τον εξοπλισμό μας πάνω στα βράχια. Οι παραλίες δεν θα πρέπει να είναι η πρώτη μας επιλογή τη μέρα, ακόμα και αν επικρατούν δυνατοί άνεμοι. Μπορεί το περπάτημα πάνω σε κακοτράχαλες πέτρες με τον ήλιο από πάνω μας να μην είναι και το καλύτερο πράγμα, συνυπολογίζοντας και τα πολλά σκαλώματα και τα κοψίματα που θα φάμε, όμως μια δυνατή ψαριά μπορεί να μας κάνει να τα ξεχάσουμε όλα.
Τέλος ένα ακόμα μέρος που θα συναντήσουμε το μεγάλο χαρακωτό είναι τα λιμάνια. Όχι όμως σε οποιαδήποτε λιμάνια παρά μόνο στα μικρά Αιγαιοπελαγίτικα. Εδώ οι σαργοί είναι ντοπιάριδες και το μέγεθός τους μεγάλο. Μόνο που θα πρέπει να ξέρουμε οτι λόγο σκαφών και φασαρίας τα ψάρια τρώνε πολύ αργά και χρειάζεται μπόλικη υπομονή και ξενύχτι. Ενώ επίσης είναι πολύ πονηρεμένοι μιας και τα μάτια τους έχουν δει μπόλικα εργαλεία. Βέβαια η μάχη με έναν μεγάλο λιμανίσιο σαργό θα μας αποζημιώσει για όλη την ταλαιπωρία και πολλές φορές θα αποτελέσει το τρόπαιο μας.
Περνώντας στο δεύτερο σημαντικότερο κομμάτι μετά τον τόπο θα αναφερθώ στα δολώματα. Ευτυχώς δε χρειάζεται πολύ σκέψη. Η συνταγή της επιτυχίας αυτή την περίοδο είναι μία: Φαραώ και λίγος ακροβάτης. Το φθινόπωρο το φαραώ για τους σαργούς είναι το καλύτερο δόλωμα με διαφορά. Πέραν αυτού όμως, όπως όλοι ξέρουμε, η συντήρηση όλων των σκουληκιών στις ακόμα σχετικά υψηλές θερμοκρασίες είναι πάρα πολύ δύσκολη. Το φαραώ όμως ψαρεύει το ίδιο καλά και παστωμένο. Επομένως λίγο χοντρό αλάτι και μια κατάψυξη θα μας λύσουν όλα τα προβλήματα.
Κλείνοντας θα ήθελα να πω από προσωπική μου εμπειρία οτι τα καλύτερα μέρη για να αναμετρηθεί κανείς με αυτό το θήραμα είναι τα νησιά του Αιγαίου. Σχεδόν σε όλα θα βρούμε μεγάλους πληθυσμούς από σαργούς άμαθους σε εκλεκτά δολώματα. Το ξέρω οτι τα ακτοπλοϊκά είναι τσουχτερά και οι καιροί δύσκολοι αλλά αν σας δοθεί η ευκαιρία απλά αρπάξτε την.
Μελανούρι
Το μελανούρι είναι και αυτό ένα ψάρι που θα το συναντήσουμε στις θάλασσες μας από τις αρχές της άνοιξης και μέχρι το φθινόπωρο, όπου στο τελευταίο, οι μικροί αυτοί διάολοι πλησιάζουν όλο και περισσότερο στην ακτή αναζητώντας τροφή και πιο ζεστά νερά με αποτέλεσμα να έχουμε την δυνατότητα να αναμετρηθούμε μαζί τους. Είναι ψάρι που κινείται κοπαδιαστά και αναζητά τη τροφή του στα μεσόνερα. Στη πραγματικότητα έχουμε να κάνουμε με έναν αδυσώπητο κυνηγό που δεν θα διστάσει να επιτεθεί σε οτιδήποτε κολυμπάει κοντά του. Αυτό που το κάνει να πιάνεται στα αγκίστρια μας είναι η μεγάλη του λαιμαργία καθώς λόγο της μεγάλης του πίνας έχει διευρύνει το διαιτολόγιο του μέχρι και στο φυτικό βασίλειο. Είναι απίστευτα δυνατό σε σχέση με το μέγεθός του και αναπτύσσει τρελές ταχύτητες. Θα μουντάρει το δόλωμα μας χωρίς δεύτερη σκέψη και θα πιαστεί στο αγκίστρι μας χωρίς να χρειαστεί να κάνουμε κάτι. Πολλές φορές ο ειδοποιήτης μας θα τιναχτεί μέχρι τα δαχτυλίδια τόσο απότομα που θα νομίζουμε οτι έχουμε πιάσει καρχαρία αλλά δεν είναι τίποτα άλλο από το κλασικό τσίμπημα του μελανουριού.
Το συγκεκριμένο ψάρι έχει σχετικά μικρό στόμα σε σχέση με το μέγεθός του. Δεν διαθέτει δόντια ικανά να μας κόψει το παράμαλλο αλλά αν δε δώσουμε τα απαραίτητα φρένα μπορεί να μας κόψει με τη δύναμη του φευγιού του. Επίσης καλό θα είναι να χρησιμοποιήσουμε μικρά αγκιστράκια για καλύτερο κάρφωμα όσο πιο βαθιά γίνεται στην στοματική του κοιλότητα. Αυτό που θέλει αρκετή προσοχή κατά την ανάκτηση, είναι η κόντρα που θα του ασκήσουμε. Το στόμα του είναι πολύ μαλακό και πολλές φορές χάνουμε τα ψάρια επειδή σκίζονται τα χείλια του με αποτέλεσμα να ξαγκιστρώνεται.
Οι καλύτερες ώρες για το ψάρεμα του είναι σίγουρα οι βραδυνές. Οι συλλήψεις από το σούρουπο και μετά είναι πολύ περισσότερες καθώς το κοπάδι πλησιάζει ακόμα περισσότερο στην ακτή για να βρει τη λεία του. Τη μέρα τώρα οι τσιμπιές αραιώνουν αλλά τα μεγέθη γίνονται πολύ μεγαλύτερα.
Για να βρεθούμε τώρα αντιμέτωποι με ένα «μικρό δαίμονα» το μυστικό είναι να χρησιμοποιήσουμε ανυψωτικό μέσο. Ένα floatή ένα popupστο πάνω αγκίστρι της αρματωσιάς μας είναι αυτό που χρειαζόμαστε. Τα μελανούρια κινούνται από τον αφρό και μέχρι τα μεσόνερα κυνηγώντας άλλα μικρότερα ψάρια. Γι αυτό αρκετές φορές θα παρατηρήσουμε οτι μουντάρουν το δόλωμα μας αμέσως μετά τη βολή. Δηλαδή την ώρα που κατεβαίνει πριν ακόμα πατώσει.
Τα ιδανικά δολώματα για την αλίευση του είναι δύο, το φαραώ και ο ακροβάτης. Το φαραώ είναι οτι καλύτερο για τις νυχτερινές ώρες φτάνει να το δολώσουμε σε μικρά κομματάκια που ίσα ίσα να καλύπτουν το αγκίστρι μας. Ενώ ο ακροβάτης είναι σφάχτης την μέρα χάρη στη μεγάλη κινητικότητα του. Κατά την δόλωσή του θα επιλέξουμε ένα μικρό σκουλήκι το οποίο θα περάσουμε πάνω στο αγκίστρι μας ξεκινώντας από το κεφάλι και αφήνοντας 2cm- 3cmτης ουράς να προεξέχουν. Η κίνηση της ουράς θα παρασύρει το θήραμα μας, αφού του διεγείρει τα αρπακτικά του ένστικτα, με αποτέλεσμα να το «μουντάρει» χωρίς να το πολυσκεφτεί.
Μουρμούρα
Η μουρμούρα είναι σίγουρα το θήραμα με τις περισσότερες συλλήψεις στην παράκτια αλιεία. Όλοι έχουμε αναμετρηθεί μαζί του και μάλιστα πολύ περισσότερες από μια φορά. Το φθινόπωρο δε, είναι η εποχή που η ριγωτή κυρία θα αρχίσει να δίνει το παρόν στις παραλίες τις χώρας μας σε πολύ μεγάλο αριθμό, με ορεξάτα ψάρια. Τα καλοκαιρινά, ψάρια έκοβαν βόλτες στα πόδια μας εκεί που κάναμε μπάνιο και για να τις αλιεύσουμε τότε, έπρεπε να βρούμε κάποιο πολύ ερημικό μέρος. Μιας και η «Ζέρβα» έχει τις ίδιες προτιμήσεις με τους λουόμενους, δηλαδή αμμουδερούς βυθούς με σχετικά ρηχά και καθαρά νερά. Τώρα οι παραλίες είναι όλες δικές μας, το ίδιο και οι μουρμούρες, που ακόμα βολοδέρνουν εκεί, ήρεμες!
Για να την προσελκύσουμε τώρα θα πρέπει να πραγματοποιήσουμε κυρίως νυχτερινές εξορμήσεις αλλά και ημερήσιες με ήπιες συνθήκες. Η ησυχία είναι μια από τις προϋποθέσεις που πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψιν μας, ενώ ένας ελαφρύς κυματισμός θα λειτουργήσει ευεργετικά υπέρ μας. Τα ψιλά εργαλεία είναι υποχρεωτικά με μακριά παράμαλλα και διάφορα χρωματιστά μπιχλιμπίδια κοντά στα αγκίστρια μας( χάντρες, πούλιες, φώσφορα κ.α.). Ακόμα καλό θα ήταν να χρησιμοποιήσουμε λεπτά αγκιστράκια σε μικρά νούμερα, ώστε να μην τραυματίζουμε τα σκουλήκια μας επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα ένα σίγουρο κάρφωμα βαθιά στο στόμα του ψαριού. Τέλος, καλό είναι την εποχή αυτή να ψάχνουμε τα ψάρια σε διάφορα βάθη ξεκινώντας από τα πολύ ρηχά. Τις περισσότερες φορές το συγκεκριμένο θήραμα βρίσκεται να ψάχνει την τροφή του σε αποστάσεις που δε ξεπερνούν τα 10m– 15mαπό εκεί που σκάει το κύμα. Όσο αφορά τα δολώματα τώρα θα πρέπει να ξέρουμε οτι η μουρμούρα είναι ένα παμφάγο ψάρι. Θα φάει τα πάντα στο πέρασμά της φτάνει να είναι πεινασμένη.
Για να την προσελκύσουμε όμως από μακρυά θα πρέπει να βάλουμε λίγη κίνηση στο οπλοστάσιο μας ή λίγο αίμα. Επομένως προτιμάμε τα λεπτά σκουλήκια που έχουν πολύ κίνηση όπως ο ακροβάτης, η τριχιά, το κόκκινο άγριο και φυσικά τον Αμερικάνο, που εκτός από κινητικότητα στο νερό διαθέτει και μπόλικο αίμα που θα μαλαγρώσει καλά την περιοχή που ψαρεύουμε. Αν τώρα θέλουμε να στοχεύσουμε στα μεγαλύτερα άτομα του είδους μερικά μικρά μονοδολάκια (εισαγωγής ή ντόπια) είναι οτι καλύτερο μπορούμε να ρίξουμε στη θάλασσα. Η πιο όμορφη ψαρευτική εποχή του χρόνου μόλις αρχίζει. Μερικές ώρες κοντά στη θάλασσα καθισμένοι σε μια καρέκλα και παρακολουθώντας τα καλάμια μας είναι το καλύτερο αγχολυτικό. Το φθινόπωρο αποτελεί σταθμό «έναρξης» για σχεδόν όλα τα ψαρέματα και συχνά πλαισιώνεται από μοναδικές ψαριές!
Καλή αρχή λοιπόν!